Bo

Ik dacht wel wat gewend te zijn, na al enige Afrikaanse meters in de benen te hebben. Maar de ‘maternity ward’ in het regeringsziekenhuis in Bo (Sierra Leone) laat me verwonderen, en is vaak ook uitdagend.

Het is hier een komen en gaan van zwangere vrouwen, baby’s en iedereen en alles die daarbij horen, inclusief handelaartjes die hun waar tot in het ziekenhuis aanbieden. In een kleine verloskamer liggen gemiddeld vier vrouwen naast elkaar, zonder gordijntjes ertussen, tegelijkertijd te bevallen. Vrouwen die contracties hebben lopen puffend en zwetend door de gang heen en weer – in de verloskamers is geen ruimte voor hen. In diezelfde gang wachten zwangeren rustig, soms enkele uren, op hun extra controle of op een echo, doorgestuurd door kliniekjes in de buurt. En aan het einde van deze volle en vooral erg lawaaierige  gang is de operatiekamer. Deze is speciaal en alleen voor de ‘maternity ward'. Er staan twee operatietafels in de operatiekamer en met enige regelmaat komt het voor dat er tegelijkertijd twee vrouwen een keizersnede ondergaan. En zo vullen zich de dagen. Met heel, veel zwangeren. En met heel, veel baby's. Een lopende band zou je kunnen stellen. Of chaos, op sommige dagen.

Af en toe heb ik het gevoel in een spel te zijn belandt en steeds een niveau verder te gaan, en daarmee ook de moeilijkheidsgraad van de omstandigheden. Een goed voorbeeld daarvan is mijn dienst van afgelopen zondag. Het was zo’n avond en nacht dat de operaties zich achter elkaar aan dienden. Als eerste was er geen stromend water. De familie van de patiënten dienen dan voor emmers water te zorgen. Dat duurt even. Ook duurde het even voordat de operatie instrumenten schoon waren; dit even duurde meer dan een uur. Bij de volgende operatie deed de operatielamp het niet. De operatie daarop was er veel bloedverlies, maar geen zuigslang meer beschikbaar, dus moesten we het doen met alleen maar gazen. De laatste operatie van de nacht, de derde keizersnede, had ik wel geteld één gaas. Eén gaas. Die werd steeds uitgeknepen. Daarna was ik moe, en het operatieteam ook. De moeders en baby’s maken het goed, en onder deze omstandigheden is dat met name complimenten voor hen.