Sterrenhemel

Verschillen zijn er natuurlijk volop. Sommige verschillen zijn duidelijker aanwezig dan andere. Overeenkomsten zijn er ook, misschien zijn die er nog wel het meest. We zijn allemaal zusters, zei de serveerster laatst breed glimlachend tegen mij. Of wanneer ik afspreek met een aantal lokale collega’s in de plaatselijke bar. We lachen hard om de selfies die we proberen te maken en steeds weer mislukken. Onze gesprekken gaan vaak over de verschillen tussen hier en daar, tussen Afrika en het westen. We hebben dezelfde boeken gelezen en volgen dezelfde nieuwsbronnen, we filosoferen wat af. We zien allemaal dezelfde verschillen.

Pikkedonker is het ’s avonds en ’s nachts. Met een fonkelende, oneindige sterrenhemel, als je geluk hebt. Soms zorgt een volle maan voor extra licht, en hoeft mijn zaklamp niet aan als ik in de nachtelijke uren naar het ziekenhuis wordt geroepen. Laarzen draag ik voor de zekerheid – toch een beetje bang voor de grote insecten en eventuele slang, en ook omdat de wegen modderig zijn in het regenseizoen. Ik kan me niet heugen wanneer ik voor het laatst in het pikkedonker in Nederland was, of wanneer het helemaal stil was. Door de diensten die ik draai, om de week een hele week, ben ik regelmatig op de meest donkere uren van de dag aan het werk. Inmiddels slaap ik zoals een echte Afrikaan, wanneer ik kan, op de meeste gekke tijdstippen. 

Toch wordt het ritme van de dag voornamelijk gedirigeerd door het ritme van de natuur. Het begin van een nieuwe dag wordt aangekondigd door de haan, die ook woont op onze 'compound', en door de hanen van de buren. De zon volgt, net als een scala aan geluiden van de vogels en andere exotische beestjes die je niet ziet maar dus wel hoort. Gedurende de dag worden ze overstemd door het geluid van een generator, maar vaker nog door muziek. Geluidoverlast is hier, mijn inziens, een onbekend probleem, muziek draai je niet alleen voor jezelf, maar voor iedereen. Wij zijn gezegend met een goede muzieksmaak van onze buurman. Ook privacy is hier dermate ondergeschikt aan het gemeenschappelijk belang. Families zijn 'extended', broers hebben verschillende moeders en een kind wordt opgevoed door het gehele dorp. 

Afgelopen week zag ik haar ineens te midden van alle andere patiënten en bezoekers in de grote hal van het ziekenhuis. De moeder van de jongen met de grote rode kersttrui. Deze keer helpt ze haar zwangere zus die is opgenomen. Haar eigen zoon heeft het toch niet gered. Met grote ogen kijkt ze me aan, haar blik is leeg. Het leven gaat door en nieuw leven komt er aan. De donkere kant van het leven hier is pikkedonker. Maar als de sterrenhemel zich laat zien, is ze oneindig en sprankelend. En dat besef ik me op de avonden met mijn lokale collega's; de ambities en veerkracht zijn enorm en daarmee is de toekomst hoopvol.