Verschillen zijn er natuurlijk volop. Sommige verschillen
zijn duidelijker aanwezig dan andere. Overeenkomsten zijn er ook, misschien zijn
die er nog wel het meest. We zijn allemaal zusters, zei de serveerster laatst
breed glimlachend tegen mij. Of wanneer ik afspreek met een aantal lokale collega’s in
de plaatselijke bar. We lachen hard om de selfies die we proberen te maken en
steeds weer mislukken. Onze gesprekken gaan vaak over de verschillen tussen
hier en daar, tussen Afrika en het westen. We hebben dezelfde boeken gelezen en
volgen dezelfde nieuwsbronnen, we filosoferen wat af. We zien allemaal dezelfde
verschillen.
Pikkedonker is het ’s avonds en ’s nachts. Met een
fonkelende, oneindige sterrenhemel, als je geluk hebt. Soms zorgt een volle
maan voor extra licht, en hoeft mijn zaklamp niet aan als ik in de nachtelijke
uren naar het ziekenhuis wordt geroepen. Laarzen draag ik voor de zekerheid –
toch een beetje bang voor de grote insecten en eventuele slang, en ook omdat de
wegen modderig zijn in het regenseizoen. Ik kan me niet heugen wanneer ik voor het laatst in
het pikkedonker in Nederland was, of wanneer het helemaal stil was. Door de diensten die ik draai, om de week een hele week, ben ik regelmatig op de meest donkere uren van de dag aan het werk. Inmiddels slaap ik zoals een echte Afrikaan, wanneer ik kan, op de meeste gekke tijdstippen.
Toch wordt het ritme van de dag voornamelijk gedirigeerd door het ritme van de natuur. Het begin van een nieuwe dag wordt aangekondigd door de haan, die ook woont op onze 'compound', en door de hanen van de buren. De zon volgt, net als een
scala aan geluiden van de vogels en andere exotische beestjes die je niet ziet
maar dus wel hoort. Gedurende de dag worden ze overstemd door het geluid van
een generator, maar vaker nog door muziek. Geluidoverlast is hier, mijn
inziens, een onbekend probleem, muziek draai je niet alleen voor jezelf, maar
voor iedereen. Wij zijn gezegend met een goede muzieksmaak van onze buurman. Ook privacy is hier dermate ondergeschikt aan het gemeenschappelijk belang. Families zijn 'extended', broers hebben verschillende moeders en een kind wordt opgevoed door het gehele dorp.
Afgelopen week zag ik haar ineens te midden van alle andere patiënten en bezoekers in de grote hal van het ziekenhuis. De moeder van de jongen met de grote rode kersttrui. Deze keer helpt ze haar zwangere zus die is opgenomen. Haar eigen zoon heeft het toch niet gered. Met grote ogen kijkt ze me aan, haar blik is leeg. Het leven gaat door en nieuw leven komt er aan. De donkere kant van het leven hier is pikkedonker. Maar als de sterrenhemel zich laat zien, is ze oneindig en sprankelend. En dat besef ik me op de avonden met mijn lokale collega's; de ambities en veerkracht zijn enorm en daarmee is de toekomst hoopvol.
