zondag 13 oktober 2019

De 'Surgical Assistant Community Health Officer'


Misschien wel het allerleukste was het weerzien van oude bekenden. Ik blijf me verwonderen hoe klein Sierra Leone lijkt te zijn. De stad Bo is na de tweede grootste stad van het land, heeft een grote universiteit en het regeringsziekenhuis waar ik werk is het belangrijkste ziekenhuis van de regio. Vandaar dat voor velen, net als ik, Bo tijdelijk een thuis is.
Mijn favoriete oude bekenden zijn uit mijn tijd in Masanga. Vanuit Masanga loopt een chirurgisch trainingsprogramma; ‘Community Health Officers (CHO)’ leren in drie jaar tijd basale maar levensreddende operaties en verloskunde. Nadien doen ze nog voor twee jaar extra ervaring op in regeringsziekenhuizen in de hoofdstad en mogen ze zichzelf ‘Surgical assitant CHO’ noemen. De meeste gaan werken in ziekenhuizen op het platteland waar de nood voor goede gezondheidszorg het grootst is.  

Het is groot feest dat er uitgerekend in de maand dat ik in Bo werk, welgeteld vier SaCHO’s zijn. Opnieuw ben ik onder de indruk van hun onuitputtelijke motivatie en de nauwkeurigheid van het klinisch werk dat ze leveren. Zij leren mij inmiddels meer dan ik hen. We vormen niet alleen het team op de maternity ward, 24 uur per dag, zeven dagen in de week. We zijn ook familie, met allemaal onze ‘roots’ in Masanga en daarmee spreken we dezelfde taal. Hassan, Bassie, Mohamed en de enige vrouw van het gezelschap, Seibatu. De laatste twee heb ik zelf (deels) opgeleid - het geeft me gepaste trots.
Het is vooral ook heel gezellig. We maken samen echo’s – tenminste, de een maakt de echo, de ander schrijft, en soms zit er nog iemand bij en bespreken we gezamenlijk het beleid. En kletsen over nog veel meer. Als Mohamed jarig is, doen we samen een keizersnede om dit te vieren. Zoals toen in de goede oude tijd in Masanga, opereren we op de muziek van Celine Dion en Westlife. We zingen uiteraard mee.

Mohamed heeft onlangs goed nieuws gekregen. Na een zware toelating van ruim één jaar studeren en diverse examens te hebben gedaan is hij een van de geselecteerden die aan de opleiding geneeskunde mag beginnen. Een droom die voor hem uitkomt, na jarenlang investeren. Hij komt uit een goot gezin en zijn broers en zussen zijn allemaal boer of handelaar geworden. Er was vroeger nooit geld geweest om te studeren. Ook de regering biedt geen mogelijkheden zoals studiefinanciering of lening. Mohamed is hiermee een 'self-made man'. Maar het geeft hem zorgen. Hij probeert van alles om zijn nieuwe studie te kunnen bekostigen. Ondertussen werkt hij tijdelijk als vrijwilliger in het ziekenhuis – dit is geen uitzondering voor vele gezondheidswerkers in een arm land als Sierra Leone. En onderhoudt hij zijn eigen gezin en zijn zieke vader. Ik zie zijn frustraties en verdriet van dichtbij. Het besef van mijn voorrecht, wat volledig in mijn schoot is geworpen. En zo was de optelsom snel gemaakt. Mohamed gaat binnenkort beginnen aan zijn studie geneeskunde. Want dat is wat Sierra Leone kan gebruiken, goede dokters – en dat wordt hij, daar ben ik meer dan van overtuigd.